Pakiet mobilności: Jak zgłaszać delegowanie kierowców w UE?

 

Polska jest w kilkuletnim okresie wdrażania regulacji, tzw. „pakietu mobilności”, które ujednolicają przepisy na terenie państw Unii Europejskiej w zakresie transportu międzynarodowego.

 

Jedną z istotnych zmian wdrożonych 2 lutego 2022 r. jest wprowadzenie obowiązku korzystania z systemu IMI do zgłaszania delegowania kierowców do przewozów poza granicami kraju.

 

Pakiet mobilności: Zgłaszanie delegowania kierowców realizujących transport na terenie UE wyłącznie w systemie IMI

 

Pakiet mobilności to zbiór przepisów unijnych, które ujednolicają zasady organizacji i prowadzenia transportu międzynarodowego na terenie krajów UE. Zmiany prawne wdrażane są etapowo – pierwsze z nich, odnoszące się do czasu jazdy i odpoczynku kierowców, weszły w życie 20 sierpnia 2020 r.. Kolejne wprowadzono 2 lutego 2022 r., na mocy ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 209). Jedną z tych zmian jest obowiązek zgłaszania delegowania kierowców realizujących transport międzynarodowy wyłącznie za pośrednictwem systemu IMI (Internal Market Information System).

Pakiet mobilności: Czym jest system IMI?

IMI to zintegrowana, międzynarodowa platforma opracowana przez Komisję Europejską (na podst. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 1024/2012) – wspólna dla wszystkich państw członkowskich. Jej zadaniem jest wspomaganie i standaryzacja wymiany informacji na rynku wewnętrznym, tj. między organami administracji publicznej w państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (krajów UE oraz Islandii, Luksemburga i Norwegii).

 

W kontekście pakietu mobilności, IMI ma wspierać obieg informacji między organami kontroli w poszczególnych państwach UE oraz ujednolicić i zautomatyzować zarówno procesy kontrolne (w tym kontrole drogowe), jak i komunikację między administracją i firmami transportowymi.

 

Zgodnie z ustawą zgłoszenie kierowcy delegowanego do transportu międzynarodowego w określonych sytuacjach ma być dokonywane za pośrednictwem IMI. Jakakolwiek inna forma rejestrowania zgłoszeń nie będzie skuteczna. Oznacza to, że dotychczas stosowane do tego celu rozwiązania w poszczególnych państwach UE od 2 lutego br. nie mają już zastosowania.

 

Zgłoszenia tylko przez IMI – co warto wiedzieć o nowym obowiązku?

1. Platforma IMI jest dostępna online. Aby móc z niej korzystać, konieczne jest założenie konta. W trakcie tej operacji użytkownik podaje dane dotyczące firmy transportowej, w tym adres jej siedziby, nazwę oraz numery licencji wspólnotowej i identyfikacji VAT. Rejestrację konta zatwierdza krajowy koordynator systemu IMI (w Polsce Ministerstwo Rozwoju i Transportu).

 

Konto jest powiązane z konkretną osobą a nie firmą, natomiast istnieje możliwość przypisywania do niego innego użytkownika, tak aby ułatwić większym organizacjom wprowadzanie danych do systemu. Osoba zakładająca konto pozostaje odpowiedzialna za zbieranie i przesyłanie informacji w wypadku kontroli. Po aktywacji konta organy wszystkich państw członkowskich w EOG uzyskują dostęp do danych wprowadzanych przez użytkowników, co umożliwia im przeprowadzanie kontroli drogowych.

2. Nie w każdym przypadku transportu międzynarodowego zachodzi obowiązek zgłoszenia delegowania kierowcy w systemie IMI. Z obowiązku zwolnieni są przedsiębiorcy w sytuacjach, gdy realizują transport:
   1. tranzytowy,
   2. bilateralny dwustronny (między krajem, w którym działa siedziba firmy transportowej a krajem na terenie EOG),
   3. w ramach przewozów kombinowanych wykonanych w transporcie bilateralnym (zwolnienie dotyczy jednej operacji typu cross-trade, a w przypadku transportu bilateralnego powrotnego dwóch operacji typu cross-trade).
3. Obowiązek zgłaszania delegowania kierowcy zachodzi, gdy ma on zrealizować:
   1. transport kabotażowy (na terenie państwa członkowskiego w EOG innego niż to, w którym firma realizująca transport założyła działalność gospodarczą),
   2. transport typu cross-trade (przewóz między dwom krajami należącymi do EOG, w których przewoźnik nie ma swojej siedziby).

Należy podkreślić, że w obu powyższych sytuacjach zgłoszenia należy dokonać, gdy transport będzie realizowany pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) powyżej 2,5T. Obowiązek obejmuje więc także stosunkowo niewielkie pojazdy.

4. W zgłoszeniu delegowanego kierowcy podaje się następujące dane:
   1. imię i nazwisko, numer uprawnień, adres i dane z dokumentu tożsamości delegowanego kierowcy,
   2. datę rozpoczęcia i zakończenia delegacji,
   3. kraj delegowania,
   4. dane osoby zarządzającej transportem,
   5. rodzaj transportu (osobowy / towarowy),
   6. numer rejestracyjny pojazdu, którym realizowany jest transport,
   7. dane firmy realizującej transport.

Zgłoszenia należy dokonać najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegacji.

5. Kierowcy delegowani muszą mieć stosunek pracy z podmiotem delegującym. Obowiązek zgłoszenia delegowania obowiązuje, zarówno gdy firma transportowa realizuje kontrakt zawarty z podmiotem zamawiającym transport, jak również w sytuacji delegowania kierowcy do realizacji usługi transportu na własny rachunek. Okres delegowania jednego kierowcy wynosi od 1 dnia do 6 miesięcy.
6. Dla każdego zgłoszenia system IMI wygeneruje kod QR, który umożliwi organom kontrolnym szybki dostęp do danych zawartych w zgłoszeniu. Ma to m.in. usprawnić kontrole drogowe.
7. System IMI na użytek służb kontrolnych ma w sposób automatyczny tłumaczyć wprowadzane w zgłoszeniach informacje, co również powinno przełożyć się na wyższą efektywność kontroli drogowych.

 

Uwaga: podmioty delegujące swoich pracowników w systemie IMI do wykonania usługi transportu międzynarodowego, mają obowiązek zapewnić im wynagrodzenie zgodnie z wytycznymi z przyjętego już na terenie UE i w Polsce pakietu mobilności, tzn. z uwzględnieniem obowiązujących w danym państwie stawek minimalnych oraz ustalonych dodatków.