Ryczałt czy VAT? Zakładanie działalności gospodarczej

VAT i ryczałt to dwa różne podatki związane z działalnością gospodarczą. Pierwszy z nich dotyczy towarów i usług, z kolei drugi to jedna z form opodatkowania przychodów. Przedmiot opodatkowania jest tu zatem inny, a co za tym idzie, przedsiębiorca może rozliczać ryczałt i VAT jednocześnie. Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj ten poradnik i sprawdź, czym jest ryczałt, co to jest VAT i czym dokładnie różnią się te dwa podatki!

Spis treści:

• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – co to takiego?
• Podatek VAT – podstawowe informacje
• Rozliczenie VAT na ryczałcie – o tym warto wiedzieć
• Ryczałt czy VAT – co wybrać?
• Płatnik VAT na ryczałcie – kiedy warto?

Najważniejsze informacje w skrócie:

• Ryczałt i VAT są niekiedy postrzegane jako wykluczające się formy opodatkowania. Tymczasem mogą one występować jednocześnie.
• Różnica między ryczałtem a VAT-em wynika z odmiennej podstawy opodatkowania. W przypadku ryczałtu jest nią przychód z działalności gospodarczej. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega z kolei obrót, czyli kwota netto należna z tytułu sprzedaży produktów i usług.
• Rozliczenie VAT-u na ryczałcie jest możliwe wówczas, gdy przedsiębiorca zarejestruje się jako czynny podatnik VAT.
• Łączenie obu tych podatków niekiedy okazuje się korzystne. Przeczytaj ten wpis i sprawdź, z jakich odliczeń może skorzystać vatowiec na ryczałcie.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – co to takiego?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to jedna z podstawowych form opodatkowania działalności gospodarczej – tuż obok podatku liniowego, skali podatkowej oraz karty podatkowej. Podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku przychód, a jego stawka zależy od charakteru wykonywanej działalności gospodarczej – może wynosić ona 17, 15, 14, 12,5, 12, 10, 8,5, 5,5, 3 bądź 2 procent. Firmy opodatkowane ryczałtem mają obowiązek wykazywania przychodów w ewidencji z podziałem na stawki, natomiast na koniec roku podatkowego niezbędne jest złożenie zeznania rocznego PIT-28. Warto pamiętać, że w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie ma możliwości odliczania firmowych kosztów od podstawy opodatkowania. Co więcej, nie każdy przedsiębiorca może zdecydować się na opodatkowanie ryczałtem. Mowa m.in. o osobach zajmujących się sprzedażą elementów do pojazdów mechanicznych, aptekach czy firmach handlujących wartościami dewizowymi.

Podatek VAT – podstawowe informacje

Podatek VAT to podatek od towarów i usług – nie forma opodatkowania dochodu. Decydując się na założenie działalności gospodarczej, przedsiębiorca musi zdecydować, czy chce być czynnym podatnikiem VAT, czy woli skorzystać ze zwolnienia z jego płatności. Zwolnieniu podlegają m.in. przedsiębiorcy, których wartość opodatkowanej sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 200 tysięcy złotych.

Rozliczanie VAT na ryczałcie – o tym warto wiedzieć

Wielu debiutujących przedsiębiorców niekiedy zastanawia się, na jaką formę opodatkowania – VAT czy ryczałt – się zdecydować. Warto jednak pamiętać, że wymienione wyżej podatki wcale się nie wykluczają. W praktyce, przedsiębiorca może być ryczałtowcem na vacie – np. jeśli obligują go do tego przepisy lub w roku podatkowym osiągnie limit sprzedaży. Jeśli jednak działa na małą skalę i nie prowadzi działalności podlegającej opodatkowaniu VAT z mocy ustawy, nie musi rejestrować się jako czynny podatnik.

Zobacz również: Kiedy stosujemy odwrotne obciążenie? Na czym ono polega?

Co można odliczyć od VAT na ryczałcie?

Odliczanie VAT na ryczałcie odbywa się na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku od towarów i usług. Zgodnie z nimi podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Ważne jest jednak to, aby zakupione towary lub usługi, od których przedsiębiorca chce odliczyć podatek, miały związek z prowadzoną przez niego działalnością. Musi on również posiadać dokument potwierdzający zakup, a kwotę podatku podlegającego zwrotowi wykazać w pliku JPK.

Podatek VAT można rozliczać miesięcznie – przy użyciu deklaracji VAT-7 – lub kwartalnie – za pomocą Jednolitego Pliku Kontrolnego. Podobnie jak w przypadku ryczałtu z podatku VAT również nie mogą korzystać wszyscy przedsiębiorcy. Dotyczy to m.in. podatników, którzy dokonują dostawy terenów budowlanych lub nowych środków transportu, wykonują biżuterię z metali szlachetnych czy świadczą usługi prawnicze.

Przeczytaj także: Jak odliczyć stratę z lat ubiegłych?

Ryczałt czy VAT – co wybrać?

Ryczałt i VAT to dwa niezależne podatki. W praktyce gospodarczej możemy się zatem spotkać z różnymi kombinacjami. Część przedsiębiorców łączy ryczałt z VAT-em podczas gdy inni, w przypadku tego drugiego podatku, korzystają ze zwolnienia. Która opcja jest korzystniejsza? Wiele zależy od specyfiki prowadzonej działalności. Jeśli przedsiębiorca kupuje dużo towarów lub usług od innych czynnych podatników, to łączenie ryczałtu z VAT może okazać się najlepszym rozwiązaniem, przede wszystkim ze względu na możliwość odliczenia drugiego z podatków. Ryczałtowiec na vacie do ceny oferowanych towarów i usług musi jednak doliczać kwotę podatku. W efekcie będą one miały wyższą cenę. To może obniżyć atrakcyjność oferty dla tych klientów, którym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Płatnik VAT w ryczałcie – kiedy warto? Podsumowanie

Wymienione dwa rodzaje podatku – VAT oraz ryczałt – mogą występować w danym przedsiębiorstwie jednocześnie. Przedsiębiorca, który jako metodę opodatkowania wybierze tę drugą opcję, może, ale nie musi być VAT-owcem – wiele zależy też od charakteru jego działalności, świadczonych usług czy obrotów firmy. Do płatników VAT warto zarejestrować się zwłaszcza w sytuacji, gdy zamierzamy dokonywać sprzedaży usług lub towarów na rzecz innych czynnych płatników VAT. Może się to okazać korzystne również w przydatku towarów i usług opodatkowanych stawką niższą niż 23% VAT, a także wówczas, gdy firma planuje duże inwestycje, w których przewidziany jest zwrot nadwyżki podatku od towarów i usług.