Podatek liniowy

Podatek liniowy jest jedną z popularniejszych form opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej. Poznaj jego najważniejsze zalety i wady oraz sprawdź, jakie ulgi podatkowe możesz rozliczyć w zeznaniu rocznym. 

Spis treści:

• Co to jest podatek liniowy
• Kto może skorzystać z podatku liniowego?
• Kiedy podatek liniowy może być opłacalny?
• Jak prawidłowo rozliczać podatek?
• Wady i zalety podatku liniowego
• Ulgi i odliczenia
• Zaliczki na podatek dochodowy

 

Co to jest podatek liniowy?

Podatek liniowy, obok skali podatkowej i ryczałtu, jest jedną z form opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Charakteryzuje się on stałą stawką podatkową, wynoszącą 19%. Na jego wybór mogą zdecydować się przedsiębiorcy prowadzący działalność samodzielnie oraz podatnicy będący wspólnikami w spółkach pozbawionych osobowości prawnej. Oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania należy złożyć do końca roku podatkowego lub w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca uzyskał pierwszy przychód z działalności gospodarczej. Podatnicy rozliczający się według stawki liniowej mają również obowiązek składania do  urzędu skarbowego zeznania rocznego za pomocą formularza PIT-36L.

Kto może skorzystać z podatku liniowego?

Za pomocą stawki liniowej mogą rozliczać się osoby, które uzyskują przychody z jednoosobowej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej. Do tych pierwszych zalicza się również dochody z udziału w spółce cywilnej, jawnej czy partnerskiej. Jeśli przedsiębiorca prowadzi działalność samodzielnie i jednocześnie jest wspólnikiem w jednej z wymienionych wyżej spółek, to  wpływy z tych źródeł musi rozliczać z zastosowaniem stawki 19%.  Opodatkowaniu w tej formie nie podlegają natomiast przychody z:

• umowy o pracę,
• umowy zlecenia,
• umowy o dzieło.

Ustawa przewiduje również pewne okoliczności, kiedy podatnik nie może rozliczać się za pomocą podatku liniowego. Tą najważniejszą jest świadczenie usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Warto jednak pamiętać, że powyższe wyłączenie dotyczy tylko tych usług, które w danym roku podatkowym podatnik wykonywał w ramach stosunku pracy.

Kiedy podatek liniowy może być opłacalny?

Jak wiadomo, w opodatkowaniu na zasadach ogólnych 12-procentową stawką PIT objęte są dochody o wartości 120 tys. zł. Po przekroczeniu tego limitu stawka podatku wzrasta aż do 32% (minus kwota zmniejszająca podatek). W podatku liniowym skala opodatkowania jest stała i wynosi 19%. Właśnie dlatego z tego sposobu rozliczania się z fiskusem korzystają przedsiębiorcy, u których suma rocznych dochodów przekracza poziom pierwszego progu podatkowego.

Jak prawidłowo rozliczać podatek liniowy?

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zobowiązują przedsiębiorców rozliczających się z zastosowaniem stawki liniowej do prowadzenia różnego rodzaju ewidencji. Zdarzenia gospodarcze należy rejestrować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (KPiR). Oprócz tego podatnik powinien prowadzić:

• ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
• indywidualne karty przychodów pracowników,
• inwentaryzację sporządzaną metodą spisu z natury.

 

Wady i zalety podatku liniowego

Niewątpliwą zaletą podatku liniowego jest możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także straty z lat ubiegłych. Podstawę opodatkowania pomniejsza się jeszcze o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe), Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy. Odliczeniu podlega też kwota zapłaconych składek zdrowotnych (o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów). Tu obowiązuje jednak limit wynoszący 10 200 zł.

W przeciwieństwie do opodatkowania według zasad ogólnych, w podatku liniowym nie uwzględnia się kwoty wolnej od podatku. Ograniczeniu uległ również katalog ulg podatkowych, z których może skorzystać przedsiębiorca. Podatek liniowy w działalności gospodarczej wyłącza też możliwość wspólnego rozliczania się z małżonkiem czy jako rodzic samotnie wychowujący dziecko.

 Ulgi i odliczenia

W przypadku podatku liniowego podstawę opodatkowania można pomniejszyć poprzez odliczanie różnego rodzaju ulg. Wśród ich przykładów warto wymienić:

• ulgę na działalność badawczo-rozwojową,
• ulgę na IKZE,
• ulgę termomodernizacyjną,
• ulgę na prototyp,
• ulgę na robotyzację,
• ulgę na  rozwój,
• ulgi z tytuły darowizn przekazanych na cele kształcenia zawodowego publicznym szkołom, a także na rzecz działalności sportowej, kulturalnej, wspierającej szkolnictwo wyższe i naukę.

 

Zaliczki na podatek dochodowy

Podobnie jak ma to miejsce w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych czy według ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, także i w podatku liniowym istnieje obowiązek opłacania zaliczek na podatek dochodowy. Wpłat dokonuje się w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Mali podatnicy, a zatem przedsiębiorcy,  których przychody ze sprzedaży wraz z podatkiem VAT nie przekroczyły w poprzednim roku podatkowym 2 mln euro, mają prawo rozliczać podatek w cyklach kwartalnych.

Podatek należny można obliczać także z zastosowaniem zaliczek uproszczonych. O stosowaniu tej metody należy powiadomić urząd skarbowy w zeznaniu rocznym. Wysokość zaliczki uproszczonej jest równa  1/12 kwoty podatku ustalonego z zastosowaniem stawki 19%, wykazanego w zeznaniu rocznym za:

• poprzedni rok podatkowy
• rok poprzedzający dany rok podatkowy o 2 lata – jeżeli w roku poprzednim podatnik nie wykazał dochodu z działalności gospodarczej lub jego dochód nie przekroczył kwoty 30 000 zł.

Ze względu na powyższe uwarunkowania przedsiębiorca powinien rozsądnie rozważyć, która z opcji opodatkowania będzie dla niego (i jego rodziny) najkorzystniejsza. Co ważne, prowadzący działalność gospodarczą ma możliwość zmiany formy opodatkowania. Może to zrobić najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnie pierwszy w danym roku podatkowym przychód. Decyzja o zmianie formy opodatkowania wymaga złożenia informacji u naczelnika właściwego urzędu skarbowego.