Sztuczna Inteligencja w MŚP: zastosowania, korzyści i wyzwania

Sztuczna inteligencja odmienia oblicze nie tylko wielkiego biznesu, medycyny i nauki. Jej wpływ jest zauważalny właściwie w każdym aspekcie codziennego życia, również w sposobie, w jaki funkcjonują małe i średnie przedsiębiorstwa. Technologie oparte na SI – do niedawna drogie i dostępne wyłącznie dla wybranych – dziś „wplatają” się w tkankę codziennego życia, oferując proste i niezawodne narzędzia do automatyzacji procesów, analizy danych i personalizacji usług. Dzięki wsparciu AI, przedsiębiorcy mogą skutecznie konkurować na rynku, optymalizować koszty, poprawiać efektywność operacyjną i coraz lepiej doczytywać i dostosowywać się do zmieniających się potrzeb klientów.

Spis treści:

• Wprowadzenie do sztucznej inteligencji w MŚP
• Czym jest sztuczna inteligencja i jak wpływa na MŚP?
• Dlaczego MŚP powinny inwestować w AI?
• Zastosowania AI w MŚP
• Korzyści z wdrożenia AI w MŚP
• Wyzwania związane z wdrażaniem AI w MŚP
• Przyszłość AI w MŚP
• Jak AI może wspierać rozwój MŚP w 2025 roku?

 

 

Wprowadzenie do sztucznej inteligencji w MŚP

Choć proces popularyzacji SI w MŚP zaczął się stosunkowo niedawno, to już można obserwować jego efekty. Firmy korzystające z nowoczesnych rozwiązań mają – mówiąc kolokwialnie – o wiele mniej na głowie, ponieważ sporą część żmudnych i powtarzalnych obowiązków są w stanie wykonać specjalne programy. Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji, takie jak choćby algorytmy analityczne, chatboty czy systemy przeznaczone do automatyzacji procesów, tworzą małym i średnim przedsiębiorstwom idealne warunki do efektywniejszego zarządzania swoimi zasobami oraz szybszego i trafniej ukierunkowanego reagowania na zmiany rynkowe. Przedsiębiorcy mają też coraz większą świadomość tego, że wykorzystywanie AI daje im przewagę konkurencyjną, co dodatkowo napędza zainteresowanie nowoczesnymi technologiami w opisywanym sektorze i też niejako pobudza proces tworzenia nowszych, jeszcze lepiej dopasowanych do ich potrzeb rozwiązań.

Czym jest sztuczna inteligencja i jak wpływa na MŚP?

Sztuczna inteligencja – w skrócie SI – to dziedzina informatyki specjalizująca się w tworzeniu systemów zdolnych do naśladowania procesów ludzkiego myślenia, uczenia się oraz podejmowania decyzji. W jej obszarze funkcjonują takie podkategorie, jak uczenie maszynowe, analiza danych, rozpoznawanie obrazów i języka naturalnego, które wszystkie razem umożliwiają komputerom realizowanie zadań, do których wykonania potrzebna jest inteligencja.

W sektorze małych i średnich przedsiębiorstw SI zaczyna odgrywać znaczącą rolę z uwagi na to, że wspiera automatyzację procesów i jest w stanie przeprowadzić dogłębną analizę danych rynkowych oraz personalizację usług, tak aby firmy mogły lepiej przygotowywać się na zmiany trendów rynkowych. AI okazuje się także pomocna w skalowaniu działalności oraz szybszym reagowaniu na zmiany, co dzisiejszym dynamicznie rozwijającym się środowisku biznesowym ma niebagatelne znaczenie.

Dlaczego MŚP powinny inwestować w AI?

Małe i średnie przedsiębiorstwa powinny inwestować w rozwój z wykorzystaniem narzędzi AI przede wszystkim dlatego, by pozostać konkurencyjnymi i „nadążać” za dynamicznie zmieniającymi się trendami. Tam, gdzie swoje miejsce odnajdą nowe technologie, tam zagości też bardziej nowoczesne zarządzanie. SI pomaga także zaoszczędzić czas i zasoby, które trzeba by było spożytkować na wykonywanie rutynowych zadań. Dzięki specjalnym programom, wykonującym prace związane czy to z prowadzeniem księgowości, czy obsługą sklepu i zamówień, można wygenerować nadwyżki zasobów i spożytkować je na działania zmierzające do dalszego rozwoju przedsiębiorstwa.

Kluczowe technologie AI wspierające MŚP

Sztuczna inteligencja (SI) obejmuje szeroki wachlarz technologii, które mogą wspierać małe i średnie przedsiębiorstwa w różnych aspektach ich działalności. Wdrożenie odpowiednego oprogramowania pozwala firmom na zwiększenie efektywności, automatyzację rutynowych procesów i skuteczniejsze oraz bardziej świadome wykorzystanie dostępnych danych. Kluczowe technologie, takie jak uczenie maszynowe, chatboty czy systemy automatyzujące zadania biznesowe, umożliwiają firmom optymalizację kosztów, poprawę obsługi klienta i skalowanie operacji.

Uczenie maszynowe (ML) w analizie danych i automatyzacji procesów

Uczenie maszynowe, czyli ML (skrót od angielskiego zwrotu Machine Learning) to jedna z najważniejszych technologii SI, która pomaga firmom z sektora małych i średnich przedsiębiorstw na pełne wykorzystanie potencjału drzemiącego w danych. Algorytmy ML analizują duże ilości informacji, na podstawie których identyfikują wzorce i generują prognozy, co stanowi nieocenioną pomoc w podejmowaniu strategicznych decyzji. Dobrym przykładem może być branża handlowa – wykorzystywane w tej gałęzi gospodarki technologie ML można zaprząc do tworzenia prognoz zachowania klientów, dotyczących m.in. ich preferencji zakupowych. Uczenie maszynowe pomoże też przewidzieć sezonowe wzrosty popytu czy oszacować ryzyko rezygnacji z usług. W obszarze automatyzacji procesów, ML pomaga optymalizować łańcuchy dostaw, kontrolować jakość produktów czy przydzielać zadania pracownikom na podstawie przewidywanej wydajności. Dla MŚP oznacza to oszczędność czasu i środków, a także wyższą precyzję i efektywność działań.

Chatboty w automatyzacji obsługi klienta

Chatboty oparte na sztucznej inteligencji niosą ze sobą zupełnie nową jakość w obszarze obsługi klienta firm z sektora MŚP, oferując wsparcie 24/7 i szybką odpowiedź na zapytania. Dzięki umiejętności, jaką jest wykorzystanie przez ML przetwarzania języka naturalnego (NLP), chatboty mogą rozumieć intencje klientów i udzielać precyzyjnych odpowiedzi, często w sposób przypominający rozmowę z człowiekiem. Wdrożenie chatbotów dla firm oznacza możliwość zdjęcia z barków pracowników działu obsługi klienta dużej ilości powtarzalnych, często nużących obowiązków, jednocześnie poprawiając jakość i dostępność usług. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorstwa mogą lepiej zaspokajać potrzeby swoich klientów, na przykład poprzez natychmiastową pomoc w wyborze produktów, udzielanie informacji o statusie zamówienia czy rozwiązywanie podstawowych problemów technicznych.

Automatyzacja zadań i procesów biznesowych

Automatyzacja oparta na SI obejmuje szeroką gamę zadań i procesów biznesowych, które mogą być wykonywane szybciej i taniej przy minimalnym zaangażowaniu człowieka. Z pewnością obecnie wiele firm nie wyobraża sobie już powrotu do czasów sprzed ery automatyzacji, ponieważ ułatwienia i usprawnienia, jakie nowe technologie ze sobą przyniosły, dla przedsiębiorców oznaczają ogromną oszczędność czasu i pieniędzy.

Systemy automatyzacji wspierają MŚP w zarządzaniu finansami (np. automatyczne rozpoznawanie faktur i płatności), prowadzeniu marketingu (np. dynamiczne reklamy czy personalizowane e-maile) oraz optymalizacji logistyki (np. automatyczne planowanie tras dostaw). Automatyzacja nie tylko przyspiesza operacje, ale także eliminuje błędy ludzkie, zwiększając precyzję i niezawodność. Zmniejsza się zatem ilość reklamacji czy komplikacji związanych z błędami ludzkimi, z którymi często mamy do czynienia w procesie przyjmowania i realizacji różnego rodzaju zamówień. Biorąc pod uwagę fakt, że firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw muszą nierzadko radzić sobie z ograniczonymi zasobami, technologie automatyzacji są dla nich podwójnie korzystne, gdyż pozwalają na skoncentrowanie się na kluczowych celach biznesowych i rozwijaniu działalności przy jednoczesnym ograniczeniu wydatków.

Zastosowania AI w MŚP

Od mnogości zastosowań sztucznej inteligencji w biznesie może zakręcić się w głowie. Często nie mamy nawet świadomości, za jak wiele rzeczy obecnie odpowiada AI i napędzane przez nią narzędzia. Firmy dzięki niej mogą nie tylko poprawiać swoją wydajność, ale też – na podstawie analizowanych i przetwarzanych przez SI danych – podejmować bardziej przemyślane, bo oparte na dużej ilości zweryfikowanych informacji decyzje strategiczne.

Przewidywanie sprzedaży i planowanie biznesowe

Jednym z największych wyzwań, z jakimi przychodzi się mierzyć firmom z sektora MŚP, jest dokładne prognozowanie sprzedaży i dostosowywanie planów biznesowych do zmieniających się trendów oraz preferencji konsumenckich i warunków rynkowych. Algorytmy SI analizują historyczne dane sprzedażowe, trendy rynkowe oraz czynniki zewnętrzne, takie jak sezonowość czy zmiany w zachowaniach konsumentów, aby na ich podstawie opracowywać precyzyjne prognozy. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą efektywniej zarządzać zapasami oraz podejmować bardziej przemyślane działania marketingowe oraz decyzje w kwestii zatrudnienia i inwestycji. Automatyczne prognozowanie pozwala także zminimalizować ryzyko związane z błędnymi decyzjami opartymi na intuicji.

Przeczytaj także: Co można wrzucić w koszty działalności, a co nie? 15 przykładów – Symfonia

Dynamiczne kształtowanie cen w zależności od popytu

Dostosowywanie cen produktów i usług do dynamicznie zmieniających się realiów gospodarczych to zadanie bardzo trudne i bardziej skomplikowane, niż mogłoby się wydawać. Wymaga ono nie tylko wiedzy ekonomicznej i znajomości globalnych trendów, ale też wiedzy historycznej, na podstawie której można stworzyć pewnego rodzaju wzorce, pomocne przy opracowywaniu modeli kształtowania się poziomu cen w dłuższej perspektywie czasowej. Technologie SI – dzięki temu, że dysponują ogromną liczbą danych i potrafią je umiejętnie przetwarzać i analizować – wykonują te zadania znacznie szybciej od ludzi. Umożliwiają dynamiczne dostosowywanie cen w czasie rzeczywistym w zależności od poziomu popytu, konkurencji czy dostępności produktów. Algorytmy cenowe analizują dane rynkowe i zachowania klientów, aby znaleźć optymalne punkty cenowe, które maksymalizują zyski lub przyciągają nowych klientów. Dla niewielkich firm, które – bu pozostać konkurencyjnymi – często muszą trafnie i szybko reagować na zmiany w swoim otoczeniu, takie rozwiązania stanowią przewagę konkurencyjną. Na przykład firmy e-commerce mogą dzięki SI automatycznie zmieniać ceny produktów w zależności od dnia tygodnia, sezonu czy wyników sprzedaży.

Tworzenie reklam i automatyzacja kampanii marketingowych

Marketing jest bardzo istotnym elementem układanki, jeśli chodzi o tworzenie i wdrażanie strategii rozwoju MŚP. Sztuczna inteligencja również i na tym obszarze przychodzi z pomocą. Algorytmy SI doskonale sprawdzają się do tworzenia spersonalizowanych treści reklamowych, optymalizowania kampanii pod kątem docelowych grup klientów i analizowania wyników w czasie rzeczywistym. Narzędzia takie jak Google Ads czy Facebook Ads wykorzystują sztuczną inteligencję do opracowywania najlepszych słów kluczowych oraz dopasowywania optymalnych w konkretnym przypadku formatów reklam czy kanałów dystrybucji. Automatyzacja kampanii marketingowych pozwala zaoszczędzić czas, zwiększyć ich skuteczność i precyzyjniej trafiać do grupy docelowej, a to dla firm z ograniczonym budżetem oznacza duże oszczędności związane z marketingiem.

Personalizacja usług dla zwiększenia lojalności klientów

Klienci, mając do wyboru niemal nieograniczoną ilość ofert, z dużym prawdopodobieństwem wybiorą tę, która w ich odczuciu będzie najlepiej spełniać ich oczekiwania. Co więcej, mając w pamięci doskonałe doświadczenia z procesu zakupowego, najpewniej wybiorą danego kontrahenta po raz kolejny. Właśnie dlatego tak ważna jest obecnie umiejętna personalizacja usług i oferty. Jest ona jednym z najważniejszych czynników wpływających na lojalność klientów, a SI odgrywa kluczową rolę w jej realizacji. Dzięki analizie danych o preferencjach i zachowaniach klientów, firmy mogą tworzyć oferty dopasowane do indywidualnych potrzeb, co zwiększa ich atrakcyjność. Przykładowo, systemy rekomendacyjne stosowane w e-handlu „podpowiadają” produkty na podstawie wcześniejszych zakupów lub wyszukiwanych przedmiotów, co przekłada się na wyższy współczynnik konwersji. W branżach takich jak hotelarstwo czy usługi finansowe, SI pomaga dostosować doświadczenie klienta – od skrojonych na miarę ofert rabatowych po indywidualne porady finansowe. Personalizacja nie tylko zwiększa zadowolenie klientów, ale również buduje ich długoterminowe zaangażowanie, co dla MŚP ma kluczowe znaczenie w utrzymaniu stabilnej bazy odbiorców.

Tworzenie nowych produktów i innowacje

Tworzenie nowych produktów i wprowadzanie innowacji powoduje, że oferta firm jest „świeża” i atrakcyjna dla klientów. Sztuczna inteligencja może przedsiębiorców bardzo na tej drodze wspierać. Na podstawie analiz danych i raportów o preferencjach klientów, trendach rynkowych czy wynikach konkurencji, AI pomaga identyfikować nowe potrzeby i sugerować nowe drogi rozwoju. Algorytmy SI mają zdolność do tworzenia symulacji różnych scenariuszy oraz przeprowadzania testów prototypów. Na podstawie wyników są w stanie przewidzieć, jak nowe produkty bądź usługi będą odbierane przez rynek. Dzięki temu firmy mogą szybciej wprowadzać innowacje i minimalizować ryzyko niepowodzeń. W praktyce może to oznaczać opracowanie nowego produktu opartego na analizie nastrojów klientów w mediach społecznościowych lub wykorzystanie SI do projektowania bardziej efektywnych rozwiązań technologicznych. Wprowadzanie innowacji wspieranych przez SI stwarza niewielkim firmom szansę konkurowania z większymi konkurentami i lepszego odpowiadania na zmieniające się potrzeby rynku.

Korzyści z wdrożenia AI w MŚP

Sztuczna inteligencja i tworzone z jej wykorzystaniem narzędzia są dla małych i średnich przedsiębiorstw niczym najlepszy doradca, który ma ogromną wiedzę w każdym z obszarów funkcjonowania przedsiębiorstwa i potrafi ją efektywnie wykorzystać dla dobra organizacji.

Redukcja kosztów operacyjnych

Dla niewielkich biznesów, które często mierzą się z ograniczonym budżetem i nieregularnymi dochodami, korzystanie z AI może być zbawienne. Narzędzia napędzane przez SI są w stanie wykonać mnóstwo zadań, które zazwyczaj delegowane są pracownikom. Tym samym przedsiębiorca może albo przekierować energię swoich podwładnych na inne obszary, bardziej perspektywiczne z punktu widzenia rozwoju firmy, albo całkiem zrezygnować ze wsparcia zewnętrznych doradców czy biur rachunkowych.

Zwiększenie konkurencyjności na rynku

W dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym umiejętność odnalezienia się w coraz to nowych realiach i trafnego odczytywania potrzeb klientów jest kluczowa. SI pozwala firmom z sektora małych i średnich przedsiębiorstw konkurować z większymi firmami dzięki możliwości szybkiego wprowadzania innowacji, personalizacji usług oraz precyzyjniejszego określania grupy docelowej klientów. Na przykład systemy analizy danych mogą dostarczyć informacji o niszach rynkowych, którym warto się przyjrzeć i zagospodarować, a dynamiczne systemy cenowe pozwalają dostosowywać ofertę w czasie rzeczywistym. Dzięki tym możliwościom małe i średnie firmy mogą pozostawać konkurencyjne nawet przy ograniczonych zasobach.

Wsparcie w podejmowaniu decyzji biznesowych

SI wspiera MŚP w podejmowaniu trafniejszych decyzji biznesowych poprzez analizę dużych zbiorów danych i generowanie wartościowych informacji. Systemy oparte na uczeniu maszynowym pomagają przewidywać przyszłe trendy, identyfikować ryzyka oraz znajdować najlepsze strategie działania. Na przykład analiza predykcyjna może pomóc firmie przewidzieć popyt na produkty w określonych okresach, dzięki czemu można lepiej zagospodarować towaru znajdujące się na stanach magazynowych i tym samym ograniczyć straty, jakie powstają, kiedy produkty nie rotują. Dodatkowo narzędzia SI wspierają przedsiębiorców w optymalizacji procesów finansowych, przewidywaniu przepływów pieniężnych i identyfikowaniu potencjalnych problemów, zanim się pojawią. Takie wsparcie zmniejsza ryzyko błędnych decyzji i poprawia efektywność operacyjną.

Wyzwania związane z wdrażaniem AI w MŚP

AI daje małym i średnim przedsiębiorstwom duże możliwości rozwoju, ale aby w pełni wykorzystać potencjał drzemiący w tych narzędziach, konieczne jest sprostanie określonym wyzwaniom. Ograniczone zasoby finansowe, brak specjalistycznej wiedzy czy trudności w integracji nowych technologii z opracowanymi wcześniej i nadal funkcjonującymi w firmie procesami to tylko niektóre z problemów, z którymi muszą zmierzyć się firmy. Dodatkowo, w obliczu szybko zmieniającego się otoczenia technologicznego, wiele MŚP obawia się, czy inwestycja w SI przyniesie oczekiwane rezultaty. Zrozumienie tych wyzwań jest kluczowe, aby przedsiębiorstwa mogły lepiej przygotować się do procesu transformacji i maksymalnie wykorzystać potencjał SI.

Podnoszenie kompetencji pracowników w zakresie AI

Narzędzia AI – mówiąc kolokwialnie – same się nie obsłużą, dlatego bardzo istotne są szkolenia dla pracowników, dzięki którym ich kompetencje w zakresie pracy z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi będą stale rosły. Pracodawcy i właściciele przedsiębiorstw sami zresztą powinni zadbać o to, by ich wiedza o możliwych rozwiązaniach i sposobach na wykorzystanie AI była na tyle szeroka, by mogli ją wykorzystać na swoją korzyść. Uczestnictwo w różnego rodzaju kursach, korzystanie ze wsparcia mentoringowego oraz zakup specjalistycznego oprogramowania to tylko kilka pomysłów na to, jak podnosić swoje kwalifikacje.

Bezpieczeństwo danych i ochrona prywatności

Narzędzia AI bazują na dużej ilości danych, na podstawie których opracowują rozwiązania dla każdego obszaru funkcjonowania firmy. Trzeba jednak podkreślić, że wiele spośród tych informacji to dane wrażliwe, dotyczące finansów albo kontrahentów. Dlatego też każde przedsiębiorstwo decydujące się na rozwijanie się z wykorzystaniem SI musi mieć świadomość, że w ślad za tym ruchem powinno pójść zadbanie i zabezpieczenie danych i ochronę prywatności. Wiele programów opartych o AI ma wbudowane specjalne protokoły bezpieczeństwa, stanowiące „zaporę” chroniącą przed dostępem do danych osobom do tego niepowołanym.

Wsparcie dla MŚP w implementacji AI

O tym, że AI może przynieść wiele dobrego gospodarce, nie trzeba już chyba nikogo przekonywać. Wsparciem dla przedsiębiorstw, które borykają się z ograniczonym budżetem i możliwościami rozwoju, może być uczestnictwo w programach rządowych lub takich tworzonych przez różnego rodzaju organizacje non-profit, których celem jest niesienie pomocy małym firmom w rozwijaniu potencjału.

Fundusz AI: Inicjatywy wspierające wdrożenia AI w MŚP

Jednym z kluczowych narzędzi jest Fundusz AI, który pomaga firmom w sfinansowaniu działań związanych z wdrażaniem technologii SI. Pomoc ta może mieć formę dotacji na rozwój innowacyjnych projektów albo przekazaniu środków na zakup narzędzi czy szkoleń dla personelu.

Rola AI Chamber w promowaniu sztucznej inteligencji w MŚP

AI Chamber (Izba SI) to platforma współpracy, umożliwiająca wymianę doświadczeń między przedsiębiorstwami, ekspertami i dostawcami technologii. Pełni ona również rolę doradczą, zapewniając wsparcie merytoryczne w zakresie wdrożeń oraz informacji o najnowszych trendach.

Szkolenia z AI dla pracowników MŚP

Ważnym elementem wsparcia są również szkolenia dla pracowników, których celem jest podnoszenie kompetencji zespołów w zakresie korzystania z nowych narzędzi i nauce ich wykorzystywania w swojej codziennej pracy. Programy szkoleniowe, często współfinansowane przez instytucje publiczne lub fundusze unijne, obejmują zarówno podstawy, jak i bardziej złożone zagadnienia, związane np. z obsługą systemów automatyzujących procesy biznesowe. Dzięki takim inicjatywom MŚP zyskują nie tylko dostęp do technologii, ale także wiedzę i wsparcie, które są kluczowe dla skutecznej transformacji cyfrowej.

Przyszłość AI w MŚP

Przyszłość AI w MŚP wygląda obiecująco. Prognozuje się, że SI może przynieść doskonałe rezultaty m.in. w zakresie efektywniejszego zarządzania zasobami, a tym samym wpłynie na ograniczenie marnotrawstwa i negatywnego wpływu działalności przedsiębiorstw na środowisko.

Zrównoważony rozwój i optymalizacja procesów dzięki AI

Dobro środowiska naturalnego i racjonalne gospodarowanie wytwarzanymi przez firmy dobrami to jedno z największych wyzwań, przed jakimi stoi gospodarka. W AI pokładne są spore nadzieje w kontekście znalezienia optymalnych rozwiązań w podniesionych kwestiach. Na pewno technologie analizy danych mogą pomóc rozwiązać pilne kwestie związane optymalnym wykorzystaniem energii, opracowaniem najbardziej efektywnych łańcuchów dostaw oraz tworzeniu bardziej ekologicznych produktów czy usług.

Jak AI może wspierać rozwój MŚP w 2025 roku?

Według prognoz na 2025 rok, coraz więcej małych i średnich firm będzie korzystać z rozwiązań napędzanych przez AI. Sprzyjać temu będzie rozwój dostępnych narzędzi „no-code” oraz „low-code”, które nie wymagają zaawansowanej wiedzy technicznej. Szacuje się, że w nadchodzącym roku blisko 75% MŚP w krajach rozwiniętych wykorzysta SI w co najmniej jednym kluczowym obszarze swojej działalności.