Dyskryminacja w pracy – jak z nią walczyć?

Dyskryminacja jest zjawiskiem, z którym wciąż możemy spotkać się w wielu miejscach pracy. Znaczna część polskich firm to przedsiębiorstwa zróżnicowane kulturowo
i narodowościowo, a to wiąże się niekiedy z brakiem tolerancji i zamknięciem na odmienne poglądy. W jaki sposób zapobiegać dyskryminacji w organizacji i jak skutecznie z nią walczyć?

Przyczyny dyskryminacji w miejscu pracy

Dyskryminacja w firmie może dotyczyć zarówno relacji między współpracownikami, jak i tej na linii pracownik-pracodawca. Zjawisko to może mieć wiele przyczyn – najczęściej są to jednak różnice na tle narodowościowym, kulturowym i wyznaniowym bądź uprzedzenia dot. płci, orientacji seksualnej lub wieku. Zdarza się, że to na ich podstawie dobierane są awanse bądź rozmaite uprawnienia pracownicze. Dyskryminacja może być także widoczna już na samym etapie rekrutacji – cudzoziemcy lub kobiety planujące macierzyństwo to kandydaci, których niekiedy odrzuca się po pierwszym spotkaniu. Zachowania dyskryminacyjne to coś,
z czym trzeba walczyć na co dzień – w trosce o komfort pracowników i wzajemne relacje w organizacjach.

Wzajemna integracja w kontekście dyskryminacji w miejscu pracy

Kluczem do zapobiegania i zwalczania dyskryminacji w miejscu pracy jest integracja współpracowników ze sobą nawzajem oraz z samym przełożonym. Najlepszy sposób to wspólne wyjście lub wyjazd integracyjny, jednak skuteczne mogą się okazać także narzędzia do komunikacji online. Już same rozmowy wideo mogą pomóc we wzajemnym poznaniu się
i zrozumieniu odmiennych zachowań czy kultur. Im więcej firma zapewni możliwości wymiany zdań i poglądów, tym większa będzie szansa na wzajemną tolerancję. Dobrym krokiem może się okazać również tworzenie zróżnicowanych zespołów – tak, aby osoby o różnych tradycjach i opiniach uczyły się ze sobą współpracować. Otwartość i poszanowanie odmienności to w zróżnicowanych środowiskach firmowych absolutna podstawa.

Zrozumienie i szacunek pracodawcy

Niezwykle istotne jest zrozumienie również ze strony samego przełożonego. Pracownicy innego wyznania czy obcokrajowcy miewają odmienne zachowania i zwyczaje, które mogą mieć wpływ na przebieg dnia pracy lub dni wolne – np. z powodu związanych z daną kulturą świąt. Podobnie, kobiety w ciąży lub matki karmiące mogą potrzebować większej ilości przerw w trakcie zmiany, a osoby z niepełnosprawnościami – dodatkowych udogodnień. Żaden pracownik nigdy jednak nie powinien doświadczać z tego powodu dyskryminacji w miejscu pracy. Pracodawca, któremu zależy na zatrudnionych, powinien brać pod uwagę potrzeby każdego z nich – bez względu na wiarę, narodowość czy płeć. Ważne, aby były one uwzględniane m.in. podczas ustalania urlopów czy organizacji wszelkiego rodzaju firmowych eventów. Elastyczność, szacunek i otwartość ze strony przełożonego są znakiem dla pracownika, że jest traktowany na równi z każdym innym zatrudnionym.

Dyskryminowany pracownik a jego prawa

Pracownik dotknięty dyskryminacją powinien najpierw zgłosić się bezpośrednio do samego pracodawcy. Ma on również prawo dochodzić swoich praw w sądzie pracy – zwłaszcza jeśli
w związku z zachowaniami dyskryminującymi straciła zatrudnienie. Dyskryminowana osoba nie ma w takiej sytuacji obowiązku przedstawiania dowodów – spoczywa on bowiem na samym pracodawcy. Może ona ponadto złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy, a wówczas inspektorat wszczyna postępowanie przeciwko danej firmie – pracodawca może otrzymać m.in. karę grzywny.