Porównanie jednoosobowej działalności gospodarczej do innych form działalności

Oprócz jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce wyróżniamy jeszcze kilka innych form prowadzenia działalności. Występują między nimi pewne kluczowe różnice, które warto znać, planując założenie firmy. Czym więc firma jednoosobowa różni się od spółki cywilnej, spółek osobowych i kapitałowych?

Kto zakłada działalność?

Podstawową różnicą pomiędzy jednoosobową działalnością gospodarczą a innymi formami działalności jest to, kto je zakłada. W przypadku pierwszej z nich może to być wyłącznie jedna osoba. Spółkę cywilną zakłada z kolei co najmniej dwóch wspólników. Mogą to być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne czy jednostki organizacyjne posiadające zdolność prawną. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to forma działalności, którą ma prawo założyć minimum jeden założyciel – z wyjątkiem jednoosobowych spółek z o.o. Spółkę akcyjną również może założyć przynajmniej jeden założyciel – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Nie może być nim wyłącznie jednoosobowa spółka z o.o. Spółka jawna to forma działalności zakładana przez minimum dwie osoby fizyczne, osoby prawne bądź jednostki organizacyjne mające zdolność prawną. Spółkę partnerską mogą założyć natomiast przynajmniej dwie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów – nazywa się je partnerami. W przypadku spółki komandytowej to minimum dwóch wspólników, będących osobami fizycznymi, prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi z osobowością prawną. Wyróżniamy wśród nich co najmniej jednego komplementariusza, który odpowiada za zobowiązania spółki swoim majątkiem, oraz co najmniej jednego komandytariusza, odpowiadającego za zobowiązania firmy do wysokości sumy komandytowej. Spółkę komandytowo-akcyjną także zakłada dwóch bądź więcej wspólników na podobnej zasadzie co spółkę komandytową – zamiast komandytariusza jest tam akcjonariusz. Nie odpowiada on jednak za zobowiązania spółki.

Nazwa firmy

Kolejna różnica między poszczególnymi formami działalności wiąże się z ich nazwami. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej musi ona zawierać imię i nazwisko właściciela firmy – często stanowią one już całą nazwę, bez żadnych dodatkowych fraz.

W nazwie może jednak znaleźć się także słowo wskazujące na profil działalności i świadczone usługi. W przypadku spółek cywilnej, akcyjnej czy z ograniczoną odpowiedzialnością nazwa może być dowolna. Po głównej frazie muszą jednak znaleźć się odpowiednie oznaczenia, np. skróty „s.c.”, „S.A.” czy „sp. z o.o.”. Nazwa spółki jawnej musi z kolei zawierać nazwisko i pełną nazwę firmy co najmniej jednego ze wspólników, a ponadto oznaczenie „spółka jawna” bądź „sp. j.”. Na nazwę spółki partnerskiej powinno składać się nazwisko minimum jednego partnera oraz zwrot „i partner”/„i partnerzy”/„spółka partnerska”/„sp. p.”. Co więcej, w jej nazwie musi zostać wskazany wykonywany w spółce wolny zawód lub zawody. W przypadku spółki komandytowej w nazwie nie może zabraknąć nazwiska lub pełnej nazwy firmy co najmniej jednego komplementariusza (nie komandytariusza) wraz z oznaczeniem „spółka komandytowa” czy „sp. k.”. Nazwa spółki komandytowo-akcyjnej to z kolei połączenie nazwiska bądź nazwy firmy minimum jednego komplementariusza (nie akcjonariusza) oraz frazy „spółka komandytowo-akcyjna” lub „S.K.A.”.

Status lub umowa

Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej nie wymaga spisywania umowy ani statusu. Niezbędna jest jedynie rejestracja firmy w CEIDG. W przypadku spółki akcyjnej i komandytowo-akcyjnej należy już spisać status w postaci aktu notarialnego. Spółka cywilna spisuje umowę w formie papierowej, a spółki komandytowa i z o.o. – podpisują umowę w postaci aktu notarialnego lub w internetowym systemie S24, o ile do spółki wnosi się wkłady tylko w formie pieniężnej. W przypadku spółki jawnej lub partnerskiej umowę zawiera się na kilka różnych sposobów – w postaci pisemnej pod rygorem nieważności, w postaci aktu notarialnego, o ile wkład wspólnika to nieruchomość, bądź z notarialnie poświadczonymi podpisami, jeśli wkład wspólnika to przedsiębiorstwo. Jeżeli wkłady wnoszone są w formie pieniężnej, dla spółki jawnej umowa zawierana jest przez Internet w systemie S24.

Rejestracja firmy i minimalny wkład własny

Chcąc zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą, należy wypełnić formularz CEIDG w celu wpisania do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W przypadku spółki cywilnej jest to rejestr REGON – każdy ze wspólników musi zarejestrować się w CEIDG osobno. Pozostałe spółki – zarówno osobowe, jak i kapitałowe – rejestrowane są w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą, nie ma potrzeby wnoszenia żadnego wkładu finansowego. Jeśli jednak decydujemy się na założenie spółki akcyjnej, komandytowo-akcyjnej czy z ograniczoną odpowiedzialnością, niezbędny jest minimalny wkład finansowy. Różni się on w zależności od wybranej formy działalności.

Przeczytaj także: Ewolucja oprogramowania do księgowości. Jak zmieniło się zarządzanie finansami firm? – Symfonia